Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2010

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων: Τρεις γενεές ανακατασκευών στο ΝΟΗΣΙΣ
Με τη συνεργασία του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, του Βρετανικού Συμβουλίου και του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ συνεχίζεται η πραγματοποίηση των «Καφέ της Επιστήμης» και, όπως πάντα, σας προσκαλούν να απολαύστε τον καφέ σας και να συζητήσετε με τους ειδικούς, επιστημονικά ζητήματα που προκαλούν το ενδιαφέρον μας.

Ο Γιάννης Σειραδάκης, καθηγητής Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής ΑΠΘ, θα συζητήσει μαζί μας για τις επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις που περιέχει ο Μηχανισμός, επικεντρώνοντας την προσοχή μας στην εξέλιξη των ανακατασκευών του Price, του Κριάρη και του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου. Οι ανακατασκευές θα εκτίθενται κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης.

Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων βρέθηκε τυχαίως, το 1900 μ. Χ, σε ένα αρχαίο ναυάγιο, κοντά στα Αντικύθηρα και υπολογίζεται ότι έχει κατασκευαστεί μεταξύ 150 και 100π.Χ. Μέχρι σήμερα, δεν έχει βρεθεί κανένας άλλος μηχανισμός με γρανάζια πριν την εποχή που κατασκευάστηκε ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων και πέρασαν περισσότεροι από 16 αιώνες για να κατασκευαστεί κάποιος μηχανισμός που να συγκρίνεται με την τεχνολογική πολυπλοκότητά του. Για το λόγο αυτό, ο αστρονομικός αυτός μηχανισμός καθιστά επιτακτική την ανάγκη να γραφτούν ξανά τα βιβλία για την ιστορία και την εξέλιξη της παγκόσμιας ιστορίας της Τεχνολογίας.

Στο Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ, τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010, στις 19.00.
Είσοδος ελεύθερη.

Δευτέρα 18 Οκτωβρίου 2010

Χανιά- Αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων θα φιλοξενηθεί στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης από τις 18 – 10 – 2010 και για ένα μήνα.

Χανιά- Αντίγραφο του μηχανισμού των Αντικυθήρων θα φιλοξενηθεί στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης από τις 18 – 10 – 2010 και για ένα μήνα.
Αντίγραφο του αρχαιότερου υπολογιστή του μηχανισμού των Αντικυθήρων, θα φιλοξενείται από την Δευτέρα 18 Οκτωβρίου στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης στα Χανιά. Το απόγευμα του Σαββάτου, στο Νεώριο του Μόρο, στην παλιά πόλη των Χανίων, θα γίνει η παρουσίαση του αντιγράφου του σε ειδική εκδήλωση, στην οποία θα μιλήσουν διακεκριμένοι επιστήμονες από το χώρο της Φυσικής του Διαστήματος καθ. Ξενοφών Μουσάς, από τον χώρο της κατασκευής αρχαίων οργάνων ο Μαθηματικός κ. Διονύσιος Κριάρης και από τον χώρο της της Αστροναυτικής ο Δρ. Νικόλαος Μπαλτέας. Την εκδήλωση οργανώνουν η διοίκηση του Ναυτικού Μουσείου και ο Σύλλογος Φίλων Αστρονομίας Κρήτης, σε συνεργασία με το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Χανίων, το Πλανητάριο Θεσσαλονίκης και τους Δήμους Χανίων, Νέας Κυδωνίας και Θερίσου . Ο μηχανισμός των Αντικυθήρων φτιάχτηκε γύρω στο 150 π.Χ. Βασίζεται στην αντίληψη των Ελλήνων φιλοσόφων, που υποστηρίζουν ότι τα φυσικά φαινόμενα περιγράφονται, ερμηνεύονται και προβλέπονται. Σύμφωνα με τον Χρήστο Σωτηρόπουλο, Πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Αστρονομίας Κρήτης, "αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά αντικείμενα για την Ελλάδα και για την ανθρωπότητα. Η δε μελέτη του παρέχει αδιάσειστες αποδείξεις ότι οι Έλληνες ανέπτυξαν υψηλού επιπέδου επιστήμη και τεχνολογία βασισμένη σε γνώσεις των νόμων της φυσικής , πολύ ανώτερη από ότι εκτιμούσε η επιστημονική κοινότητα". Ο κ. Σωτηρόπουλος έκανε επίσης γνωστό ότι, "μέσω του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, θα εμβαθύνουμε στο αρχαίο ελληνικό πνεύμα που βρίσκεται πίσω από το μηχανισμό, θα μάθουμε τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες έκαναν μετρήσεις ακριβείας χρησιμοποιώντας πανέξυπνες κατασκευές". Το αντίγραφο του πρώτου υπολογιστή που κατασκεύασε ο κ. Διον. Κριάρης θα φιλοξενηθεί στο Ναυτικό Μουσείο Κρήτης δεδομένου ότι ο μηχανισμός βρέθηκε σε ναυάγιο και ήταν κατασκευασμένος για να χρησιμοποιηθεί σαν ένα σύγχρονο για την εποχή του όργανο πλοήγησης .

Τρίτη 10 Αυγούστου 2010

Στα Κύθηρα η έκθεση για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων


Στα Κύθηρα η έκθεση για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων
09/08/2010Στα Κύθηρα μεταφέρεται η Έκθεση για τον Μηχανισμό των Αντικυθήρων, από 11 Αυγούστου έως 19 Σεπτεμβρίου, μετά από πρωτοβουλία του υπουργείου Παιδείας, σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, το Ιωνικό Κέντρο Σπουδών και την Ομάδα Μελέτης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.

Το κόστος της μεταφοράς και η τοπική οργανωτική υποστήριξη θα καλυφθεί από το Επαρχείο, το Δήμο Κυθήρων και από τοπικούς φορείς.

Τα εγκαίνια της έκθεσης θα γίνουν στις 11 Αυγούστου στον Ποταμό Κυθήρων.

Στις 19 Αυγούστου η έκθεση θα μεταφερθεί στην Χώρα, όπου θα παραμείνει μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου, προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα και στους μαθητές των σχολείων του νησιού να την επισκεφθούν με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς.

Πρόσφατα έγινε δυνατή η μελέτη του Μηχανισμού με την χρήση σύγχρονων μηχανημάτων που σχεδιάστηκαν ειδικά για την μελέτη των θραυσμάτων του και η οποία οδήγησε σε εντυπωσιακά ευρήματα.

"Χάρη σε αυτήν την έρευνα γνωρίζουμε τώρα με βεβαιότητα ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί μια μηχανική μικρογραφία του Αρχαίου Σύμπαντος", δήλωσε ο κ. Ιωάννης Μπιτσάκης, μέλος της Ομάδας Μελέτης του Μηχανισμού των Αντικυθήρων, και του Προγράμματος Ιστορίας, Φιλοσοφίας και Διδακτικής των Επιστημών και της Τεχνολογίας του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών.

Χώρος και ώρες λειτουργίας της έκθεσης:

-Πνευματικό Κέντρο Ποταμού (11 - 16 Αυγούστου)

- Αίθουσα Κυθηραϊκού Συνδέσμου, Χώρα (19 Αυγούστου - 19 Σεπτεμβρίου)

Δευτέρα - Παρασκευή 10.00 - 14.00 & 18.00 - 20.30

Σάββατο και Κυριακή 10.00 - 15.00
πηγή ΑΠΕ, ΜΠΕ 9/8/2010

Τετάρτη 2 Ιουνίου 2010

Ancient Greek statues restored with laser developed in Crete

Ancient Greek statues restored with laser developed in Crete
The innovative Greek know-how has played an important role in the fine conservation and restoration of the Ancient Greek statues and artefacts in Acropolis before they were exposed at the New Acropolis Museum.

Specialized technicians cleaned the grand relieves at the restoration laboratory in the Acropolis with a new laser developed in Crete; what the hi tech Englishmen didn’t manage to do after so many years of storing the marbles of the Acropolis, was achieved due to the inspiration and love of the Greeks, within a small period of time.
The Institute of Technology and Research to preserve the Acropolis Statues
Since 1995, the Institute of Electronic Structure and Laser of the Foundation for Research and Technology - Hellas (ITE) has been cooperating with the Committee for the Conservation of the Acropolis Monuments in order to implement an innovative cleaning system for the Parthenon frieze.
This choice was made for the safe and controlled removal of incrustation from the surface of the monuments and marbles.
The director of the Department of Electronic Structure, Dr Fotakis revealed that scientists had discovered that during the conventional laser removal, selective vaporization of the dark encrustations on the marble surface was altering the absorption spectrum of the remaining encrustations.
This is what caused the yellow discoloring on the ancient Greek statues and marbles.
The new laser developed in Crete
The innovation refers to the use of two laser beams of infrared and ultraviolet rays simultaneously; the two wavelength method (one ultra red at 1,064nm and an ultraviolet at 355nm) is able to remove the yellow discoloring appearing on the frieze surface.
The scientists have been thoroughly researching and comparing the different cleaning methods used in several different monuments and marbles. The new method was used for the first time during 2002-2005 to clean some of the Acropolis Statues and parts of the temple of Athena – Nike and the Erechtheion.
The laser method developed in Crete allowed the scientists to remove unwanted layers from the surface, in a method that takes place in discrete steps; the four sculptures of the Parthenon frieze, the upper part of the Caryatid (F) and four parts of the Acropolis frieze.
The project will continue with the cleaning and restoration of the statues of all four Caryatids.
Mr Fotakis denoted that this technology was transferred to France, where it was used to restore a monastery.
All the tests were perfectly successful and the cooperation with the Committee for the Conservation of the Acropolis Monuments will continue. Among the plans is the creation of a lab for the conservation of paintings, in collaboration with the Greek National Gallery
From: creteGazette

Divers Explore Sunken Ruins Of Cleopatra's Palace

Divers Explore Sunken Ruins Of Cleopatra's Palace
by The Associated Press


ALEXANDRIA, Egypt May 25, 2010, 02:01 pm ET
Plunging into the waters off Alexandria Tuesday, divers explored the submerged ruins of a palace and temple complex from which Cleopatra ruled, swimming over heaps of limestone blocks hammered into the sea by earthquakes and tsunamis more than 1,600 years ago.
The international team is painstakingly excavating one of the richest underwater archaeological sites in the world and retrieving stunning artifacts from the last dynasty to rule over ancient Egypt before the Roman Empire annexed it in 30 B.C.
Using advanced technology, the team is surveying ancient Alexandria's Royal Quarters, encased deep below the harbor sediment, and confirming the accuracy of descriptions of the city left by Greek geographers and historians more than 2,000 years ago.
Since the early 1990s, the topographical surveys have allowed the team, led by French underwater archaeologist Franck Goddio, to conquer the harbor's extremely poor visibility and excavate below the seabed. They are discovering everything from coins and everyday objects to colossal granite statues of Egypt's rulers and sunken temples dedicated to their gods.


The team painstakingly excavated one of the richest underwater archaeological sites in the world and retrieved artifacts from the last dynasty to rule over ancient Egypt before the Roman Empire annexed it in 30 B.C.
"It's a unique site in the world," said Goddio, who has spent two decades searching for shipwrecks and lost cities below the seas.
The finds from along the Egyptian coast will go on display at Philadelphia's Franklin Institute from June 5 to Jan. 2 in an exhibition titled "Cleopatra: The Search for the Last Queen of Egypt." The exhibition will tour several other North American cities.
Many archaeological sites have been destroyed by man, with statues cut or smashed to pieces. Alexandria's Royal Quarters — ports, a cape and islands full of temples, palaces and military outposts — simply slid into the sea after cataclysmic earthquakes in the fourth and eighth centuries. Goddio's team found it in 1996. Many of its treasures are completely intact, wrapped in sediment protecting them from the saltwater.
"It's as it was when it sank," said Ashraf Abdel-Raouf of Egypt's Supreme Council of Antiquities, who is part of the team.


A recently excavated statuette of a boy Pharaoh dating from the 4th or 5th century B.C.
Tuesday's dive explored the sprawling palace and temple complex where Cleopatra, the last of Egypt's Greek-speaking Ptolemaic rulers, seduced the Roman general Mark Antony before they committed suicide upon their defeat by Octavian, the future Roman Emperor Augustus.
Dives have taken Goddio and his team to some of the key scenes in the dramatic lives of the couple, including the Timonium, commissioned by Antony after his defeat as a place where he could retreat from the world, though he killed himself before it was completed.
They also found a colossal stone head believed to be of Caesarion, son of Cleopatra and previous lover Julius Caesar, and two sphinxes, one of them probably representing Cleopatra's father, Ptolemy XII.
Divers photographed a section of the seabed cleared of sediment with a powerful suction device. Their flashlights glowing in the green murk, the divers photographed ruins from a temple to Isis near Cleopatra's palace on the submerged island of Antirhodos.
Among the massive limestone blocks toppled in the fourth century was a huge quartzite block with an engraving of a pharaoh. An inscription indicates it depicts Seti I, father of Ramses II.


Pottery excavated from the site. The team has discovered everything from coins and everyday objects to colossal granite statues of Egypt's rulers and sunken temples dedicated to their gods.
"We've found many pharaonic objects that were brought from Heliopolis, in what is now Cairo," said Abdel-Raouf. "So, the Ptolemaic rulers re-used pharonic objects to construct their buildings."
On the boat's deck, researchers displayed some small recent finds: imported ceramics and local copies, a statuette of a pharaoh, bronze ritual vessels, amulets barely bigger than a fingernail, and small lead vessels tossed by the poor into the water or buried in the ground as devotions to gods.
Alexandria's Eastern Harbor was abandoned after another earthquake, in the eighth century, and was left untouched as an open bay — apart from two 20th century breakwaters — while modern port construction went ahead in the Western Harbor. That has left the ancient Portus Magnus undisturbed below.
"We have this as an open field for archaeology," Goddio said.

Πέμπτη 6 Μαΐου 2010

"5 σεντ για να σώσουμε την Ελλάδα"

Παρασκευή, 23 Απριλίου 2010 22:59
Idea και 5 σεντ προτείνει η Leonora Seeling.Η Γερμανίδα ιστορικός και συγγραφέας, Leonora Seeling, εξεγείρεται με τα επιτιμητικά δημοσιεύματα για την Ελλάδα και ζητά την επιβολή ενός έκτακτου πολιτιστικού φόρου για τη δημοσιονομική διάσωση της Ελλάδας.

Μιλήσαμε τον τελευταίο καιρό για τα άκομψα γερμανικά δημοσιεύματα με αφορμή τη δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα, προσπαθήσαμε να τα ερμηνεύσουμε, μιλήσαμε επίσης για τα πιο αντικειμενικά και για ολίγα πραγματικά βαθυστόχαστα άρθρα για την Ελλάδα. Αλλά, για να ολοκληρώσουμε την παλέτα, μας έλειπε ο αντίποδας, δηλαδή μια άνευ όρων θερμή συνηγορία υπέρ της Ελλάδος από γερμανική γραφίδα. Και να που αυτή η θερμή συνηγορία έφθασε στο γραφείο μας, σταλμένη από τον μικρό εκδοτικό οίκο της Στουττγάρδης με το αρχαιοπρεπές όνομα Αρύκανδα, όπως η αρχαία πόλη της Λυκίας.
Το βιβλιαράκι, γραμμένο σε μορφή αγόρευσης προς τους πολίτες της Ελλάδος, φέρει τον τίτλο "5 σεντ για να σώσουμε την Ελλάδα". Δεν το υπογράφει κάποιος από τους γνωστούς χειριστές ελληνικών θεμάτων στη Γερμανία. Η συγγραφέας λέγεται Leonora Seeling, έχει διδάξει σε γερμανικά και γαλλικά πανεπιστήμια ιστορία των μαθηματικών και της φυσικής, έχει εκδώσει λογοτεχνία, ξέρει από πολλά ταξίδια της την τελευταία δεκαετία την Ελλάδα και τώρα ξεσπαθώνει.

Πώς θα γεμίσει ο ελληνικός κορβανάς
Ξεσπαθώνει, επειδή αφορμή για τη δημόσια αγόρευσή της είναι ο ενοχλητικός ακριβώς τόνος των δημοσιευμάτων για την Ελλάδα. Το ζήτημα γι’ αυτήν δεν είναι να επισημανθούν οι αδυναμίες της ελληνικής δημοσιονομικής πολιτικής, αλλά να βρεθούν πάση θυσία λόγοι για να σωθεί η Ελλάδα, η Ελλάδα που είναι πολύτιμη σαν κοιτίδα του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

H Leonora Seeling λοιπόν προτείνει την επιβολή σε ευρωπαϊκό επίπεδο ενός μηδαμινού, συμβολικού πολιτιστικού φόρου, 5 γλίσχρα σεντ σε όποιον χρησιμοποιεί σήμερα ελληνικές λέξεις. Μόλις ο Γερμανός πει Idee, μόλις ο Γάλλος προφέρει Ιdée, μόλις ο Άγγλος ξεστομίσει Ιdea, να κατακυρώνονται αμέσως 5 σεντ στον ελληνικό δημόσιο κορβανά. Το ίδιο για τις λέξεις ψυχή και ψυχανάλυση, δημοκρατία και πολιτική, μουσείο και Ευρώπη και ευρώ και πάει λέγοντας. Με πάθος και εμμονή και έκδηλη χαρά η Leonora Seeling υπολογίζει τα εκατομμύρια και δισεκατομμύρια που θα έμπαιναν στον άδειο ελληνικό μπεζαχτά. Είναι απόλυτα πεπεισμένη ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί οφείλουν αυτό τον φόρο στην Ελλάδα, χωρίς τα πνευματικά και επιστημονικά επιτεύγματα της οποίας δεν θα υπήρχε σήμερα ούτε ευρωπαϊκός πολιτισμός ούτε ευρωπαϊκή τεχνολογία, ούτε τα αεροπλάνα θα κινούνταν ούτε τα πλοία θα έσχιζαν τα πελάγη.
Απροκάλυπτη και συγκαλυμμένη διαφθορά
Το δεύτερο ζητούμενο της συγγραφέως είναι να συμμαζευτούν οι γερμανικοί κάλαμοι που με τόσο δασκαλίστικο ύφος έσπευσαν να καταδικάσουν την ελληνική πρακτική και την ελληνική νοοτροπία. Δίπλα στην αφελώς απροκάλυπτη ελληνική διαφθορά, τη "δημοκρατική διαφθορά" όπως την αποκαλεί, υπενθυμίζει τη μεγαλόσχημη και υποκριτική διαφθορά στη γερμανική οικονομία και πολιτική. Συγκρίνει τις αποδοχές ενός Έλληνα δημόσιου υπαλλήλου μαζί με τις περικοπές του 10% με το υψηλότερο επίδομα που υπό ορισμένες προϋποθέσεις παίρνει ο Γερμανός άνεργος, προτείνει μείωση των ελληνικών αγορών γερμανικών όπλων κατά 50% και άλλα πολλά. Η Leonora Seeling, το συγκρατούμε αυτό το όνομα από τη Στουττγάρδη, είναι απλά μια μορφωμένη Γερμανίδα που της πάτησαν τον κάλο επειδή της προσέβαλαν την Ελλάδα. Ναι, εδώ υπάρχει και αυτό το είδος.

Πηγή: Deutsche Welle

Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2010

το πρώτο Μινωικό ναυάγιο


«Είναι το πρώτο Μινωικό ναυάγιο που έχει ποτέ βρεθεί και ανασκαφεί». Αυτά είναι, σύμφωνα με το περιοδικό Archaeology, τα λόγια της αρχαιολόγου-αρχαιοδύτη Ελπίδας Χατζηδάκη, που εργάζεται εδώ και οκτώ χρόνια στην Ψείρα, ένα νησάκι 2,41 χλμ. ανοιχτά της Β.Α. ακτής της Κρήτης, στον Κόλπο του Μεραμπέλου. Το μικρό νησί είναι γνωστό για τα κατάλοιπα ενός λιμανιού της Εποχής του Χαλκού.
Το 1976 ο Jacques Cousteau είχε αποκαλύψει στον υποθαλάσσιο χώρο του κεραμικά όστρακα, για τα οποία υπέθεσε ότι προέρχονταν από ναυάγια που προέκυψαν από τις παρενέργειες της ηφαιστειακής έκρηξης στη Θήρα. Δεν είχε όμως χρόνο να τα ερευνήσει. Παρακινημένη από τις παρατηρήσεις του Cousteau, η Χατζηδάκη αποφάσισε να τελέσει δοκιμαστική έρευνα στην περιοχή την τελευταία μόλις ημέρα πριν το πέρας της καταδυτικής περιόδου του 2003. Η κατάδυση πραγματοποιήθηκε περίπου 100 μ. ανοιχτά της Ψείρας, και ήταν μια πραγματική αποκάλυψη: ένας τεράστιος αριθμός από κύπελλα, πρόχους και αμφορείς κάλυπταν τον πυθμένα της θάλασσας! Για δύο ακόμη ημέρες η ομάδα συνέλεγε υλικό για μελέτη, με σκοπό την προετοιμασία μιας μεγαλύτερης αποστολής την επόμενη χρονιά.

Μέχρι σήμερα η θέση έχει χαρτογραφηθεί, ενώ μια μεγάλη ανασκαφή βρίσκεται σε εξέλιξη. Καθώς πολλά αντικείμενα βρίσκονται κάτω από βράχους είναι δύσκολο ακόμη να κατανοηθεί η ακριβής έκταση του ναυαγίου, ενώ όσο προχωράει η ανασκαφή τόσο περισσότερα πράγματα αποκαλύπτονται. Τα ευρήματα περιλαμβάνουν περίπου 209 κεραμικά αγγεία, 80 από τα οποία είναι πλήρη. Από εκείνα, αμφορείς και μεγάλοι πίθοι ίσως μετέφεραν υγρά (κρασί και λάδι; ) ενώ μικρότερα αγγεία και αντικείμενα, όπως μαγειρικά σκεύη, πρόχοι, κύπελλα και αλιευτικά βάρη ανήκαν πιθανόν στο πλήρωμα.

Σύμφωνα με τον ειδικό στη Μινωική κεραμική Philip Betancourt, που έχει εργαστεί στην Ψείρα, τα αγγεία ανήκουν όντως σε ναυάγιο που χρονολογείται κατά την ΜΜ IIB περίοδο (1800-1700/1675 π.Χ.) και είναι κατασκευασμένα από πηλό της ανατολικής Κρήτης. Τόσο ο Betancourt όσο και η Χατζηδάκη μάλιστα, θεωρούν ότι το φορτίο δεν αντιπροσωπεύει διεθνές εμπόριο αλλά μεταφορά εμπορευμάτων κατά μήκος των λιμανιών της Κρήτης. Όπως αναφέρει η Χατζηδάκη « Το ναυάγιο της Ψείρας αντιπροσωπεύει μια δραστηριότητα κατά μήκος των ακτών, μικρές συναλλαγές με συγκεκριμένους «πελάτες». Μας βοηθάει να δούμε αυτή τη διαδικασία της διανομής».

Πέμπτη 11 Φεβρουαρίου 2010

Machina. Tecnologia dell’antica Roma


Machina. Tecnologia dell’antica Roma
La mostra intende illustrare il livello tecnologico al quale era giunta l’Antica Roma attraverso ricostruzioni, reperti archeologici e una ricca documentazione fotografica. Saranno esposte opere concesse in prestito da Musei, Gallerie e provenienti dalla stessa Collezione del Museo della Civiltà Romana.
Tecnologia, marchingegno, ordigno, congegno a inganno ma anche ponte, macchina da guerra e d’assedio: in una parola MACHINA, in latino. La vastità dell’Impero Romano, basata sulla tecnologia oltre che sull’organizzazione politica, sarà raccontata nella mostra didattico-scientifica MACHINA. TECNOLOGIA DELL’ANTICA ROMA, ospitata dal Museo della Civiltà Romana dal 23 dicembre al 5 aprile 2010.
Per la prima volta saranno svelati al pubblico i segreti delle macchine che hanno contribuito alla costruzione e alla gestione dell’Impero.
L’esposizione è a cura di Rita Correnti Percivalli, Presidente di Associazione Piazza Duomo, ed è promossa dall'Assessorato alle Politiche Culturali e della Comunicazione - Sovrintendenza ai Beni Culturali del Comune di Roma e da “Sapienza” Università di Roma con il contributo di Fondazione Roma, Regione Lazio, Ministero dell’Università e
della Ricerca scientifica
Dopo l’inaugurazione a Roma e altri appuntamenti in Italia, MACHINA. TECNOLOGIA DELL’ANTICA ROMA farà poi tappa all’estero, in un lungo giro fino al 2011.
MACHINA. TECNOLOGIA DELL’ANTICA ROMA propone oltre 100 esempi di tecnologia suddivisi tra reperti archeologici, ricostruzioni virtuali, macchine, meccanismi e opere in scala. Ben 47 calchi dalla collezione del Museo della Civiltà Romana e 32 frammenti, tra cui degli inediti provenienti dall’Antiquarium comunale, arricchiscono e completano la mostra
Attraverso le macchine esposte, ricostruite ex-novo dall’artigiano fiorentino Gabriele Niccolai sulla base di studi di reperti e testimonianze, sarà possibile comprenderne i principi tecnologici di funzionamento e la manovrabilità. Inoltre, tutte le opere e i macchinari esposti saranno pubblicati in un Catalogo di 296 pp. A cura di Giuseppina Pisani Sartorio e Marco Galli edito da Palombi Editore, che sarà presentato in occasione della Mostra.




1. Misurazione del tempo e dello spazio
2. Tecnologia delle costruzioni
3. Tecnologia idraulica
4. Tecnologia militare
5. Tecnologia nelle comunicazioni e nei trasporti
6. Tecnologia nella medicina
7. Tecniche nella metallurgia e nella falegnameria
8. Tecniche nella lavorazione del vetro e dell’argilla
9. Tecnologia in agricoltura
10. Tecniche artistiche
11. Tecnologia negli strumenti musicali, del divertimento e tempo libero

Si analizzerà l’importanza strategica del settore tecnologico per lo sviluppo dell’Impero, indagando anche temi che risultano eccezionali per il loro valore contemporaneo. Dal “ponte” – l’antica Roma ha riempito l’Impero di ponti - alle immagini cartografiche, dalle macchine per lo sfruttamento delle risorse ambientali – atte a sfruttare l’energia idraulica, eolica – e prima fra tutte l’acquedotto, alla piattabanda armata e la piattaforma girevole.
Oltre al Patrocinio del Ministero degli Esteri, Ministero dei Beni Culturali e Comune di Roma, un grande contributo a MACHINA. TECNOLOGIA DELL’ANTICA ROMA è stato dato dall’Università “La Sapienza” di Roma, con un laboratorio le cui ricerche hanno permesso la ricostruzione filologica dei materiali presi in esame, senza i quali non si potrebbe parlare di
conquiste tecnologiche