Γενική άποψη της έκθεσης
Η τεχνική και τεχνολογική εξέλιξη
του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού αναδεικνύεται σε έκθεση
που θα πραγματοποιηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών
του ΑΠΘ από τις 12 Νοεμβρίου έως 11 Ιανουαρίου.
Η έκθεση Ελλάδα και Τεχνολογία: μια διαχρονική
προσέγγιση περιλαμβάνει δείγματα υψηλής τεχνολογίας
των αρχαίων Ελλήνων, διαλέξεις από επτά διακεκριμένους
καθηγητές, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα για τη
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Η πρωτοβουλία της Πολυτεχνικής Σχολής το Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης «έχει στόχο να καταρρίψει
την άποψη, που επικράτησε για πολλά χρόνια, ότι οι
αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν καλές σχέσεις με την
τεχνολογία».
Η συστηματική έρευνα του τεχνολογικού υλικού που
διασώθηκε από την αρχαιότητα, είτε σε μορφή κειμένων
είτε ως κατάλοιπα προϊόντων τεχνολογίας, ξεκίνησε μόλις
πριν από λίγα χρόνια. Τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν
ήδη αλλάξει ριζικά την αντίληψή μας για την ενασχόληση
των αρχαίων Ελλήνων με την τεχνολογία.
Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που θα αναδείξει η έκθεση είναι
ότι αρκετές από τις εφευρέσεις του απώτερου παρελθόντος
εξακολουθούν και σήμερα να λειτουργούν με την ίδια
βασική αρχή, όπως π.χ. η αναρροφητική αντλία.
Στην Έκθεση συμβάλλουν με την προσφορά εκθεμάτων η
Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ)
και το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο
Τεχνολογίας - ΝΟΗΣΙΣ.
του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού αναδεικνύεται σε έκθεση
που θα πραγματοποιηθεί στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών
του ΑΠΘ από τις 12 Νοεμβρίου έως 11 Ιανουαρίου.
Η έκθεση Ελλάδα και Τεχνολογία: μια διαχρονική
προσέγγιση περιλαμβάνει δείγματα υψηλής τεχνολογίας
των αρχαίων Ελλήνων, διαλέξεις από επτά διακεκριμένους
καθηγητές, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα για τη
Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Η πρωτοβουλία της Πολυτεχνικής Σχολής το Αριστοτελείου
Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης «έχει στόχο να καταρρίψει
την άποψη, που επικράτησε για πολλά χρόνια, ότι οι
αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν καλές σχέσεις με την
τεχνολογία».
Η συστηματική έρευνα του τεχνολογικού υλικού που
διασώθηκε από την αρχαιότητα, είτε σε μορφή κειμένων
είτε ως κατάλοιπα προϊόντων τεχνολογίας, ξεκίνησε μόλις
πριν από λίγα χρόνια. Τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν
ήδη αλλάξει ριζικά την αντίληψή μας για την ενασχόληση
των αρχαίων Ελλήνων με την τεχνολογία.
Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που θα αναδείξει η έκθεση είναι
ότι αρκετές από τις εφευρέσεις του απώτερου παρελθόντος
εξακολουθούν και σήμερα να λειτουργούν με την ίδια
βασική αρχή, όπως π.χ. η αναρροφητική αντλία.
Στην Έκθεση συμβάλλουν με την προσφορά εκθεμάτων η
Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ)
και το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο
Τεχνολογίας - ΝΟΗΣΙΣ.
Φωτ. Το οδόμετρο σε περιγραφή του Βιτρούβιου
H άποψη ότι οι αρχαίοι Έλληνες δεν είχαν καλές σχέσεις με την τεχνολογία επικράτησε για πολλά χρόνια. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην προβολή της καλλιτεχνικής και πνευματικής δημιουργίας της αρχαίας Ελλάδας, αλλά και σε ορισμένες φιλολογικές
‘μαρτυρίες’, όπως προκύπτουν από σχόλια αρχαίων συγγραφέων, το νόημα των οποίων όμως έχει μάλλον παρερμηνευθεί. Οφείλεται όμως και στο γεγονός ότι η συστηματική και εντατική μελέτη του πρωτογενούς ‘τεχνολογικού’ υλικού που σώθηκε από την αρχαιότητα, είτε σε μορφή κειμένων τεχνικού περιεχομένου είτε ως κατάλοιπα προϊόντων τεχνολογίας, ξεκίνησε πριν λίγες μόνο δεκαετίες. Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής έχουν ήδη αλλάξει ριζικά την αντίληψή μας για την ενασχόληση των αρχαίων ελλήνων με την τεχνολογία και τη συμβολή τους στη γένεση και πρόοδο της επιστήμης.
Βασικός στόχος της έκθεσης είναι να προβληθεί αυτό ακριβώς το εύρος της τεχνικής δημιουργίας του αρχαιοελληνικού κόσμου, των καινοτομιών και των τεχνικών επιτευγμάτων, έτσι όπως αναδεικνύεται μέσα από την ερευνητική προσπάθεια που γίνεται τα τελευταία χρόνια, κυρίως από έλληνες μηχανικούς και επιστήμονες. Στην προσπάθεια αυτή αρωγός είναι η σύγχρονη τεχνολογία, η οποία δίνει στους μελετητές την δυνατότητα να προσεγγίσουν το παρελθόν με μεγαλύτερη ακρίβεια και βεβαιότητα.
Ένα εντυπωσιακό στοιχείο που διαφαίνεται σε πολλές περιπτώσεις είναι ότι αρκετές από τις εφευρέσεις του απώτερου αυτού παρελθόντος εξακολουθούν και σήμερα να λειτουργούν με την ίδια βασική αρχή –η αναρροφητική αντλία, λόγου χάρη. Το γεγονός αυτό προβάλλεται στην έκθεση με την αντιπαραβολή ορισμένων σύγχρονων προϊόντων τεχνολογίας ανάλογης λειτουργικής λογικής. Η επιλεκτική αυτή αντιπαράθεση δεν επιχειρεί να μεταφέρει κάποιο συγκεκριμένο μήνυμα: τα δάνεια και αντιδάνεια μεταξύ των λαών σε μια τόσο μεγάλη διάρκεια χρόνου αποτελούν ένα εξαιρετικά σύνθετο πλέγμα καταστάσεων, ενώ υπάρχει πάντα και το ενδεχόμενο της επανεφεύρεσης. Ανάλογες διαδικασίες πολιτισμικής και τεχνολογικής διάχυσης θα υπήρξαν ασφαλώς και κατά την αρχαιότητα μεταξύ των
προηγμένων λαών της ανατολικής μεσογείου. Τα ομοιώματα που εκτίθενται, και το πρόσθετο επεξηγηματικό υλικό που τα συνοδεύει, αποτελούν μικρό δείγμα της τεχνολογίας που είχαν αναπτύξει οι αρχαίοι έλληνες, ικανό όμως όχι απλώς να καταρρίψει τον μύθο περί αντι-τεχνολογικής αντίληψης αλλά και να τον αντιστρέψει. Ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, στέκει ως απτός και αυθεντικός μάρτυρας ενός εξαιρετικά υψηλού τεχνολογικού επιπέδου.__
